Những cuốn sách tâm lý hay nhất giúp bạn hiểu chính mình và người khác
Tâm trí là tài sản lớn nhất của chúng ta. Nhưng chúng ta đôi khi lại chưa hiểu đầy đủ và chưa biết cách tận dụng nó. Chúng ta có thể không ngừng tìm hiểu về thế giới bên ngoài. Nhưng chỉ khi nhìn sâu vào bên trong tâm lý, chúng ta mới có được nhận thức về động lực, niềm đam mê và mong muốn thực sự hình thành nên những hành vi hàng ngày của chúng ta.
Fonos đã tổng hợp những cuốn sách tâm lý hay nhất từ những chuyên gia tâm lý hàng đầu thế giới. Chúng sẽ giúp bạn học cách sử dụng tâm trí của mình hiệu quả. Bạn cũng sẽ học được cách thấu hiểu và kết nối với người khác, cải thiện chất lượng cuộc sống của mình.
Cuốn sách hay nhất về những vấn đề tâm lý của người trẻ Việt: Tìm Mình Trong Thế Giới Hậu Tuổi Thơ - Đặng Hoàng Giang
Tiến sĩ Đặng Hoàng Giang là người Áo gốc Việt, hiện là Phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Phát triển Cộng đồng (CECODES) tại Hà Nội. Ông từng tốt nghiệp thạc sĩ công nghệ thông tin, ĐH Kỹ thuật Ilmenau ở Đức và có bằng tiến sĩ trong lĩnh vực kinh tế phát triển của ĐH Công nghệ Vienna, Áo. Nhờ hoạt động ở nhiều lĩnh vực chuyên sâu, khi về Việt Nam, ông có thể đưa ra những góc nhìn, những phản biện sâu sắc và trực diện về các vấn đề xã hội mà không phải ai cũng làm được: văn hóa, đạo đức, lối sống,... Trong cuốn Tìm Mình Trong Thế Giới Hậu Tuổi Thơ, ông lại đưa ra góc nhìn về một vấn đề cũng vô cùng cấp bách: tâm lý của người trẻ.
Cuốn sách chứa đựng hàng chục câu chuyện có thật của những người trẻ đầy thương tổn do chịu đựng tình yêu ngục tù của người lớn từ khi còn nhỏ. Có người sống cùng đòn roi định kiến, có người chịu đựng sự kỳ vọng của bố mẹ, có người lại sống trong tình yêu thương sai cách khiến họ không biết mình thật sự là ai. Không chỉ lắng nghe để tường thuật lại câu chuyện, tác giả cũng lý giải nguyên nhân vấn đề dưới góc nhìn tâm lý học: những đứa trẻ bị “phụ huynh hóa”, con cái và bố mẹ “rối loạn vai”, “sự tự lập cưỡng chế”. Cuốn sách này không chỉ giúp người trẻ giải quyết những vấn đề của mình, mà còn có thể giúp các bậc phụ huynh nhìn nhận lại cách yêu thương và dạy dỗ con của chính mình.
Cuốn sách phát hiện nói dối hay nhất: Đọc Vị Bất Kỳ Ai - David J. Lieberman
Những mối quan hệ luôn là một điều vô cùng quan trọng trong cuộc sống của chúng ta. Làm thế nào để xây dựng được những mối quan hệ bền chặt và tránh lãng phí thời gian cho những người không chân thật với bạn?
Đây là cuốn sách giúp bạn biết người khác thật sự đang nghĩ gì và cảm thấy thế nào trong những tình huống thực tế của cuộc sống. Ví dụ, bạn sẽ biết người bán hàng đó có thật sự đáng tin hay không, hoặc buổi hẹn hò đầu tiên có đúng như mong muốn của bạn không, ai là người thật sự ủng hộ bạn trong những cuộc thương thuyết hay tranh luận,...
Không chỉ vậy, đây còn là cuốn sách giúp bạn đọc vị chính mình. Tác giả mô tả tâm lý con người bằng 3 màu sắc cơ bản - lòng tự trọng, sự tự tin hay cảm thấy mình hiệu quả, mức độ hứng thú, và 4 màu sắc thứ cấp - sự nỗ lực, sự bào chữa và hợp lý hóa, lòng tin, tâm trạng. Hiểu về sự kết hợp những màu sắc tâm lý này sẽ giúp bạn hiểu rõ những suy nghĩ và cách cư xử của mình.
Bạn có thể nghe thử chương đầu sách nói Đọc Vị Bất Kỳ Ai hoàn toàn miễn phí trên Fonos:
Giải đáp cách chúng ta đưa ra quyết định: Lẽ Phải Của Phi Lý Trí - Dan Ariely
Hãy xem xét một thử nghiệm mà các nhà kinh tế học gọi là “Trò chơi tối hậu thư”. Thử nghiệm đưa cho một người chơi (người chia tiền) $20 để chia cho mình và một người chơi khác (người nhận). Một người chia tiền công bằng sẽ chia $10 mỗi người, người ích kỷ hơn có thể chỉ cho người nhận $1. Nếu người nhận chấp nhận thỏa thuận, hai người chơi đều nhận được phần tiền của mình. Nếu người nhận từ chối thỏa thuận, cả hai ra về tay trắng. Nếu là người lý trí, người nhận sẽ chấp nhận được chia dù chỉ $1, vì vẫn tốt hơn không được gì. Thay vào đó, các nhà nghiên cứu nhận thấy người nhận sẽ từ chối thỏa thuận quá không công bằng chỉ để trừng phạt người chia tiền.
Trong cuốn sách này, Dan Ariely, một giáo sư tâm lý học và kinh tế học hành vi của Đại học Duke, sẽ cho chúng ta thấy mặt phi lý trí của con người khi đưa ra quyết định trong đời sống, công việc, tình cảm hay kinh doanh. Ông sẽ giúp chúng ta đối mặt với sự thiển cận, ngụy biện, cảm tính của chính chúng ta và tìm ra cách để đưa ra quyết định đúng đắn nhất về tiền bạc, các mối quan hệ và sự hạnh phúc trong cuộc sống. Đây là cuốn sách nên đọc với bất kỳ ai, làm bất kỳ công việc nào.
Cuốn sách giúp bạn nhanh nhạy hơn trong phân tích vấn đề: Trong Chớp Mắt - Malcolm Gladwell
Malcolm Gladwell là tác giả 5 cuốn sách đều nằm trong danh sách bán chạy nhất của New York Times: Điểm Bùng Phát, Những Kẻ Xuất Chúng, Chú Chó Nhìn Thấy Gì, David & Goliath, Trong Chớp Mắt. Ông cũng nằm trong danh sách TIME 100 Người Ảnh Hưởng Nhất và là một trong những Nhà Tư Tưởng Toàn Cầu do Foreign Policy bình chọn. Trong cuốn sách này, ông tập trung giới thiệu về Thuyết những lát cắt mỏng (thin slicing theory) thường được dùng trong tâm lý học.
Gladwell cho rằng tất cả chúng ta đều rất giỏi tìm khuôn mẫu và đọc các tình huống. Chúng ta chỉ cần một chút thông tin - một lát cắt mỏng - và đưa ra kết luận nhờ sự kết hợp kinh nghiệm và trực giác. Tiềm thức nhận ra các khuôn mẫu và sự kết nối rất nhanh, trước khi bộ não kịp phân tích vấn đề. Đó là cái mà chúng ta thường gọi là “cảm giác” mà không biết làm thế nào, hay tại sao chúng ta biết điều đó. Sau khi hiểu được điều này, ông sẽ chỉ cho bạn cách thức chia nhỏ vấn đề thành những lát cắt mỏng để đưa ra quyết định nhanh chóng hơn, chính xác hơn.
Cuốn sách kinh điển về nghệ thuật thuyết phục: Những Đòn Tâm Lý Trong Thuyết Phục - Robert B. Cialdini
Tiến sĩ Robert Cialdini là một chuyên gia trong lĩnh vực tạo ảnh hưởng và thuyết phục. Ba mươi lăm năm nghiên cứu của ông, cùng với chương trình ba năm nghiên cứu những nhân tố thúc đẩy con người thay đổi hành vi đã được đúc kết lại trong cuốn sách này. Nó đã bán được hơn ba triệu bản và được dịch sang 30 ngôn ngữ. Nó cũng nằm trong danh sách sách bán chạy nhất của tờ New York Times, “75 Sách Kinh Doanh Thông Minh Nhất” của Fortune Magazines và “100 Sách Kinh Doanh Hay Nhất Mọi Thời Đại” của CEO Read.
Cuốn sách tập trung giải thích nguyên nhân tâm lý khi con người nói “đồng ý”. Bạn sẽ học được 6 nguyên tắc ảnh hưởng tới quyết định của chúng ta: cam kết và nhất quán, khan hiếm, đáp trả, bằng chứng xã hội, uy quyền và thiện cảm. Bạn có thể sử dụng chúng để trở thành một người có sức thuyết phục - hoặc tự bảo vệ mình trước những người khác.
Cuốn sách hay nhất về cách chúng ta nhìn nhận thế giới: Tư Duy Nhanh Và Chậm - Daniel Kahneman
Năm 2002, Daniel Kahneman được trao giải Nobel Kinh tế. Nhưng ông lại là một nhà tâm lý học. Sự phi lý trong tâm lý con người là chủ đề mà ông quan tâm nhất. Có 3 giai đoạn quan trọng trong sự nghiệp của ông. Giai đoạn một, ông và người cộng sự thân thiết Amos Tversky thử nghiệm để tìm ra khoảng 20 “thiên kiến xác nhận” ảnh hưởng cách chúng ta nhìn nhận thế giới. Giai đoạn hai, hai ông cùng phát triển Lý thuyết triển vọng về cách con người ra quyết định (nhờ vào nó mà ông được nhận giải Nobel). Trong giai đoạn cuối sự nghiệp, ông tập trung nghiên cứu “vòng xoáy hưởng lạc”: khoa học về niềm hạnh phúc, bản chất và nguyên nhân của nó.
Cuốn sách này đúc kết cả 3 giai đoạn quan trọng trong sự nghiệp của ông. Ông sẽ tiết lộ khi nào thì chúng ta có thể tin vào trực giác của mình, khi nào không thể tin. Ông cũng sẽ cung cấp những bài học đáng giá và thực tế về cách chúng ta đưa ra lựa chọn trong kinh doanh và cuộc sống cá nhân. Khi hiểu về cách chúng ta đưa ra nhận định và quyết định, bạn chắc hẳn sẽ sáng suốt hơn trong những việc nhỏ như lên kế hoạch kỳ nghỉ tiếp theo, đến những việc lớn như tham gia vào những phi vụ làm ăn bạc tỷ.
Câu trả lời cho câu hỏi “Hạnh phúc là gì?”: Tình Cờ Gặp Hạnh Phúc - Daniel Gilbert
Daniel Gilbert là một giáo sư tâm lý từ trường Đại học Harvard, một nhà nghiên cứu về hạnh phúc có sức ảnh hưởng rất lớn. Hạnh phúc là một trạng thái cảm xúc chủ quan. Khi chúng ta nói “tôi vô cùng hạnh phúc”, có thể mỗi người đang nghĩ về những điều rất khác nhau. Hầu hết mọi người nghĩ rằng là một cặp song sinh dính liền là một điều bất hạnh của tạo hóa và không thể hạnh phúc. Vậy vì sao những cặp song sinh ấy vẫn thấy mình hạnh phúc? Có phải vì họ không biết hạnh phúc "thực sự" là gì? Hay bạn đã quan niệm sai về hạnh phúc?
Gilbert lập luận rằng do lỗi trong quy trình xử lý logic trong não, chúng ta thường không muốn những thứ làm chúng ta hạnh phúc, còn những thứ chúng ta muốn (nhiều tiền, nhà lớn hay xe hơi sang trọng) lại không làm chúng ta hạnh phúc. Trong cuốn sách, ông sẽ dùng những nghiên cứu của mình để giúp chúng ta nhận ra điều gì khiến chính chúng ta và những người khác hạnh phúc.
Cuốn sách kinh điển của tâm thần học hiện đại: Sang Chấn Tâm Lý - Hiểu Để Chữa Lành - Bessel Van Der Kolk, M.D
Tác giả Van Der Kolk là một bác sĩ tâm thần đã có hơn 40 năm nghiên cứu về rối loạn căng thẳng sau chấn thương. Khách hàng của ông đa dạng từ những cựu chiến binh từng tham chiến tại Việt Nam cho đến những người đã từng bị tấn công tình dục. Cuốn sách này nêu quan điểm của ông rằng sang chấn tâm lý được khắc sâu vào cơ thể. Và để chữa lành hiệu quả, cần quan tâm đến cả những vấn đề của cơ thể. Đây là một trong những cuốn sách bán chạy nhất thế giới và được xem là tác phẩm kinh điển của tâm thần học hiện đại.
Cuốn sách sẽ giúp bạn trả lời được những câu hỏi: ”Tôi đang gặp vấn đề gì? Tại sao tôi không nhận thức được nó? Và (nếu nhận thức được thì) Tại sao tôi vẫn để mặc vấn đề đó làm chủ cuộc sống của tôi?”. Đặc biệt phần V của cuốn sách viết về con đường hồi phục những tổn thương tâm lý. Bạn hoàn toàn có thể dùng những cách tác giả gợi ý để chữa lành cho chính mình và cho bạn bè, người thân.
Trên đây là những cuốn sách tâm lý hay nhất ai cũng nên đọc. Fonos hy vọng cuộc sống của bạn sẽ tốt hợp hơn nhờ những kiến thức này.