Triết lý sâu sắc từ Đạo Đức Kinh dành cho các nhà lãnh đạo

A better you • 21 Th05 2021

Đạo Đức Kinh được xem là tác phẩm triết học kinh điển viết bởi Lão Tử. Tương truyền ông là người nước Sở, sống cùng thời với Khổng Tử. Chán nản với thế sự đương thời, ông đi về phía Tây ẩn cư. Trước khi ra khỏi cửa ải Hàm Cốc, ông để lại cho hậu thế tuyệt tác Đạo Đức Kinh.

Một cuốn sách được viết ra cách đây hơn 2.500 năm nhưng cho đến nay người ta phát hiện ra trong tác phẩm này những giải pháp cho những khủng hoảng mà con người đang đối mặt ngày nay.

Cuốn sách ban đầu được viết ra dành cho vương hầu và quân tử với mục đích giảng dạy lối sống cao thượng và thuật quản trị. Thông qua cuốn sách này, mỗi nhà lãnh đạo học cách lãnh đạo đúng nghĩa - hài hoà với không gian và vạn vật, thấu hiểu nhu cầu sâu xa của mỗi con người.

Một tác phẩm chỉ 5.000 chữ nhưng ẩn chứa nhiều bài học sâu sắc. Dưới đây là những bài học đáng suy ngẫm từ cuốn sách quý này.

Thấu hiểu bản thân

Đạo Đức Kinh có nhắc đến:

“Biết người là khôn ngoan. Biết mình là người sáng suốt. Thắng được người chỉ là kẻ có sức. Thắng chính mình mới là người mạnh”

Tầm quan trọng của việc thấu hiểu bản thân mình quan trọng hơn những gì chúng ta vẫn nghĩ. Tuy nhiên đây là một nhiệm vụ rất khó khăn vì chúng ta có xu hướng tự dối lòng, tự che lấp đi sự thật.

Tự dối lòng vì con người chúng ta sợ hãi thừa nhận sự thiếu sót của chính bản thân mình. Từ đó hình thành thói quen "đổ lỗi" cho người xung quanh. Đây chính là nguyên nhân lớn nhất dẫn việc ta không thể thấu hiểu bản thân. Chính vì vậy Lão Tử dạy mỗi người chúng ta cần tập trung vào chính mình. Trong một bản thể chúng ta có nhiều cuộc chiến phải đối mặt hơn là những cuộc chiến ngoài kia. Thay vì chạy theo những tiêu chuẩn ngoài kia mỗi ngày thì hãy tập trung vào cuộc chiến bên trong mình. Hãy chiến thắng chính mình.

Trí tuệ và sức mạnh đến từ khiêm tốn

“Giang hải sở dĩ năng vi bách dục vương giả"

Sông biển được làm vua trăm suối khe vì khéo ở chỗ thấp. Nên ai muốn đứng trên vạn người thì phải khiêm tốn lùi về sau. Khiêm tốn là một trong những đức tính nổi bật của người lãnh đạo tài giỏi. Khiêm tốn không cho rằng mình hơn người và luôn sẵn sàng học hỏi từ những người xung quanh. Sống khiêm tốn ta hiểu được rằng kiến thức là bao la và tất cả mọi người đều có được điều hay cho chúng ta học hỏi.

Để sống khiêm tốn, mỗi người cần dũng cảm thừa nhận giới hạn của bản thân. Nhưng cũng không lấy sự thành công của người làm thước đo cho chính bản thân mình. Mục đích cuối cùng vẫn là chiến thắng bản thân mình như bài học đầu tiên của Lão Tử dạy:

“Biết người là khôn ngoan. Biết mình là người sáng suốt. Thắng được người chỉ là kẻ có sức. Thắng chính mình mới là người mạnh”

Bản ngã không mang đến niềm vui thật sự

Theo Lão Tử, người chỉ huy giỏi sẽ không tỏ ra vũ dũng. Người giỏi chiến đấu không hung hăng. Người giỏi thắng địch không cần giao phong. Người khéo dùng người thì hạ mình dưới người. Đó là cái Đức không tranh.

Khi mới sinh ra bản ngã con người đều như nhau. Môi trường chúng ta lớn lên, điều kiện giáo dục mà bản ngã chúng ta dẫn phát triển theo những hướng khác nhau.

Bản ngã chính là lý tưởng, là ký ức, kinh nghiệm và niềm tin rằng bản thân ta là một cá thể riêng biệt, tách biệt với phần còn lại của thế giới và tự chịu trách nhiệm cho những hành vi của mình. Những người sống với bản ngã là những người sống với cái tôi của chính mình, bản ngã càng lớn thì nhu cầu khẳng định bản thân càng lớn.

Chính vì vậy, Lão Tử thông qua Đạo Đức Kinh cũng nhắc chúng ta không nên quá đề cao bản ngã của mình sẽ không biết được mình là ai. Người thắng được người khác nhưng chưa chắc đã thắng được chính mình. Và với Lão Tử, kẻ mạnh thực sự không phải là kẻ thắng người mà là thắng chính mình. Vì vậy, thay vì quá tập trung vào bản ngã của mình, tập trung vào phát triển chính mình. Điều này không chỉ mang lại niềm vui mà còn sự bình thản cho chính mình giữa sự hỗn loạn của thế giới.

Triết lý này cũng được Phật giáo ủng hộ. Các nhà sư tin rằng, một khi cái tôi càng lớn lên, con người càng gây ra nhiều nghiệp chướng, sai lầm.

Bắt đầu từ những bước đi nhỏ

Đạo Đức Kinh có nhắc:

“Thiên lý chi hành, thuỷ ư túc hạ"

Nghĩa là đi đường ngàn dặm, bắt đầu bằng một bước chân.

Không có một thành công qua đêm nào như truyền thông luôn nói đến. Tất cả bắt đầu từ những kiên trì cố gắng mỗi ngày. Mỗi ngày tiến từng bước nhỏ. Không lấy thước đo hay thành công của bất kỳ ai để làm mục tiêu cho mình. Tiến từng bước giỏi hơn mình hôm qua là đủ. Dù là lãnh đạo hay nhân viên, hãy nhớ tiến lên mỗi ngày.